Muzyka alternatywna

Muzyka alternatywna towarzyszy mi od lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Co prawda moim pierwszym, muzycznym wspomnieniem jest piosenka „Lambada” Kaomy i “La Bamba” Los Lobos, po nich było Roxette i nagrania rodzimego Lady Pank, jednak w złotej erze MTV nie brakowało kontaktu z bardziej niezależną muzyką. W 1994 roku w świecie muzyki alternatywnej królował neo punk z The Offspring i Green Day na czele, a teledyski do „Self Esteem” czy „Basket Case” znałem na pamięć.

To właśnie gitarowe brzmienia przemówiły do mnie najbardziej i ukształtowały moją dalszą ścieżkę w świecie dźwięków. Od 25 lat trwam więc w szeroko pojętej alternatywie i systematycznie zgłębiam kolejne jej podgatunki. Ta wspaniała podróż wydaje się nie mieć końca, co jest bardzo pokrzepiającą myślą dla osoby zakochanej w muzyce. Blog, na którym się znajdujesz, jest jednym z przejawów tej miłości. Mam nadzieję, że czujesz się tu jak u siebie i też wielbisz muzykę alternatywną, a nie dźwięki głównego nurtu.

Polska muzyka alternatywna

Polska muzyka alternatywna ma w moim sercu szczególne miejsce. Nic dziwnego – jestem Polakiem, patriotą, kocham nasz wspaniały, bogaty język i na co dzień posługuję się nim zawodowo. W dodatku polski rock alternatywny wiele razy wpływał na naszą historię. Wystarczy wymienić pierwszy protest-song w rodzimej historii, czyli „Dziwny jest ten świat” Czesława Niemena, cały antykomunistyczny, polski punk rock przed transformacją ustrojową czy festiwal w Jarocinie, który dawał młodym ludziom siłę do trwania w totalitarnej matni.

Alternatywna muzyka polska, mimo że na skalę światową niemal nieznana i niedoceniona, posiada swoją silną pozycję i przede wszystkim wspaniałą spuściznę. Wystarczy wymienić tu takie albumy, jak „Nowa Aleksandria” Siekiery czy „Legenda” Armii, które za 20, 60 i 90 lat nadal będą brzmiały jak arcydzieła. Na moim blogu przeczytasz więc nie tylko o artystach zagranicznych, ale również o rodakach, tworzących muzyczne kamienie milowe. Najlepsza polska muzyka alternatywna tylko w Radiu Cykcyk.

Co to jest i kiedy powstała muzyka alternatywna ?

Tak właściwie należy zacząć od kwestii co to jest i kiedy powstała muzyka alternatywna? Ciężko jednoznacznie określić, czym jest ten szeroki gatunek, w skład którego wchodzi wiele mniejszych podgatunków i nisz. Również odnośnie czasu powstania tyle opinii, ilu słuchaczy. Będę więc mówił za siebie, a nie silił się na obiektywne regułki.

Dla mnie alternatywa w muzyce jest odpowiedzią na granie nastawione typowo pod publikę. Grając alternative music, grasz to, co słychać w Twojej duszy. Nie są to dźwięki nastawione na zdobycie sławy, zarobienie pieniędzy czy przypodobanie się słuchaczom lub wpasowanie się w jak największą ilość gustów. To autentyczny przekaz z głębi serca, bezkompromisowy i szczery, przez co tak piękny dla wymagającego odbiorcy.

Z tego miejsca moglibyśmy przyjąć umowny podział na muzykę klasyczną, muzykę popularną i muzykę alternatywną. Zdaję sobie jednak sprawę z niedoskonałości tej klasyfikacji, bo jaką łatkę przypiąć takiemu chociażby gospelowi, który ani nie jest muzyką komercyjną, ani klasyczną, ani alternatywną? Może więc lepiej odpuścić szufladkowanie…

A co do czasu, w którym powstała alternatywa… Tu również sytuacja nie jest jasna i przybiera bardzo subiektywny charakter. Jedni za narodziny tego gatunku przyjmują lata osiemdziesiąte XX wieku, inni siedemdziesiąte i wybuch punk rocka, a ja jestem chyba skłonny tezie, że alternatywa zrodziła się wraz z muzyką rock’n’rollową, która jako pierwsza niosła ze sobą protest i była środkiem wyrazu dla różnej maści outsiderów i buntowników.

Rock alternatywny – główna twarz alternatywy

Spośród wszystkich odmian muzyki alternatywnej, to właśnie chyba rock alternatywny stanowi jej główną twarz. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie „udziwnienia” czy też „udoskonalenia” (zależy jak kto na to patrzy) klasycznej muzyki rockowej, która jak już wspomniałem, sama w sobie była alternatywą dla uporządkowanego świata muzyki.

Do worka o nazwie alternative rock music możemy wrzucić śmiało takie gatunki, jak punk, grunge, emo, shoegaze, britpop etc. Wymieniać można by bardzo długo. Jednak alternatywa posiada o wiele więcej do zaoferowania i bynajmniej nie są to wyłącznie brzmienia gitarowe…

Muzyka niezależna w formie rapowanej i elektronicznej

Nie sposób pominąć muzykę niezależną w formie rapowanej i elektronicznej. Hip hop na przestrzeni lat stał się potężnym środkiem wyrazu i alternatywną kulturą, na którą składa się muzyka, ale też takie elementy artystyczne, jak graffiti, break dance czy dj-ing. Kultura hip hopu w Polsce przeżyła swój rozkwit pod koniec lat dziewięćdziesiątych XX wieku. I jak się okazało, trafiła na podatny grunt. Rap zmienia się z biegiem lat, ale w kraju nad Wisłą wciąż pozostaje najbardziej popularnym gatunkiem muzycznym wśród młodych ludzi. Świadczyć o tym mogą chociażby miliony wyświetleń teledysków niektórych artystów z tego nurtu na serwisie Youtube. Lub kwoty, które fani rapu są w stanie zapłacić za unikatowe wydania płyt.

Z drugiej strony mamy niezwykle szeroką i zróżnicowaną scenę muzyki elektronicznej, która chyba wciąż przeżywa swój rozkwit. Zaobserwować możemy to chociażby po rosnących jak grzyby po deszczu festiwalach techno. Zarówno tych organizowanych w duchu Do It Yourself, jak i wielkich eventach, nad którymi pracuje cały sztab specjalistów.

Jakie nośniki polecam?

Moim ukochanym nośnikiem muzyki alternatywnej jest zdecydowanie winyl. Nie ograniczam się jednak jedynie do tego formatu. Dźwięków słucham w różny sposób. Zarówno z płyt CD, poprzez serwisy streamingowe, w domu mam też kolekcję kaset magnetofonowych z dawnych czasów. Płytę CD traktuję jednak jako przedmiot, a winyl jako swoisty fetysz czy też rzecz z duszą. Znacznie większą frajdę odczuwam więc obcując z czarnymi płytami, choć klasyczne płyty kompaktowe też w dość dużej liczbie znajdują się w mojej kolekcji i często wrzucam je do odtwarzacza.

Muzyka alternatywna lata 90 – złota era alternatywy

Muzyka alternatywna w latach 90 przeżywała swój złoty okres. I nie chodzi tu tylko o to, że wychowałem się na ostatniej dekadzie XX wieku, mam do niej sentyment i z rozrzewnieniem ją gloryfikuję.

Wystarczy wymienić tu narodziny i wygaśnięcie kilku muzycznych scen, np. grunge, neo punk czy 90’s emo. Single wielu kapel, reprezentujących te sceny, królowały na listach przebojów i w muzycznych telewizjach. Swobodnie zaczęto w tym czasie używać również określenia alternative rock, by określić takich wykonawców, jak: The Smashing Pumpkins, Sonic Youth, Nine Inch Nails, Radiohead, Red Hot Chili Peppers, Foo Fighters czy Placebo.

Na wymienienie wszystkich znaczących zespołów i wykonawców, trzeba by oczywiście poświęcić kolejny artykuł. Warto zaznaczyć, że wymienieni przed chwilą wykonawcy eksperymentowali z różnymi podgatunkami. Na przykład NIN Trenta Reznora opierało się w głównej mierze na progresywnej elektronice, a RHCP bazowali na połączeniu funka i punk rocka.

W erze alternatywnych dźwięków lat dziewięćdziesiątych dobrze odnalazło się również wielu liderów poprzedniej dekady. Mowa tu między innymi o The Cure czy R.E.M.

Złota era alternatywy przeminęła wraz z nastaniem nowego stulecia. Jej reprezentanci nie zostali jednak zapomniani i z lepszym lub gorszym skutkiem nadal nagrywają muzykę alternatywną, wymykającą się sztywnemu zaszufladkowaniu. To właśnie im poświęcony jest ten blog.